We kijken naar hoe films een thema beschrijven. Met 1 woord, als een stelling of eerder als een vraag? Er wordt een onderscheid gemaakt tussen het thema en het onderwerp van een film.

De twee bijhorende werkvormen geven je praktische handvaten om deze kennis te vertalen naar jouw klaspraktijk.

In deze webinar ontdek je meer over het onderscheid tussen het onderwerp en het thema. Duik in de moraal van het verhaal.

De webinarreeks is een initiatief van het VAF in samenwerking met verschillende filmwijze publieksorganisaties, waaronder ook JEF.

Verhalen zijn virtuele gebeurtenissen die onze eigen levenservaringen versterken. Ze leren ons hoe we in het leven willen staan en dagen ons uit om na te denken over hoe we ons in bepaalde situaties zouden gedragen. Verhalen stimuleren reflectie en zelfkennis. Bovendien geven ze betekenis aan ons leven, waarbij sommige verhalen een duidelijk thema hebben terwijl andere een veelvoud aan thema’s bevatten.

Wat is nu eigenlijk het verschil tussen het thema en het onderwerp van een film?

• Het onderwerp is iets waar het in de film werkelijk over gaat, of iets wat je letterlijk ziet.

• Een thema daarentegen is dat wat de concrete realiteit van het verhaal overstijgt. Het is iets abstract, iets wat zich op de achtergrond afspeelt. Na afloop van de film kan je over het thema discussiëren, zelfs met iemand die de film niet heeft gezien.

Een voorbeeld

Denk aan de film ‘Titanic’. Het schip is niet het thema van de film, maar het onderwerp. In deze film is het thema liefde.

Thema’s worden vaak beschreven met 1 woord of een stelling. Hiermee brengen ze de kernboodschap of moraal van het verhaal over. In kinder- en jeugdfilms is deze boodschap doorgaans helder, maar het meest uitgesproken voorbeeld hiervan zijn propagandafilms. Deze films zijn ontworpen om het publiek te overtuigen van een heel specifiek idee, waarbij je meteen ziet wie de goeden en wie de slechteriken zijn.

Echter kunnen thema's in verhalen ook meerdere betekenissen hebben, waarbij ze verschillende ideeën over 1 thema tegenover elkaar zetten. Hierbij stellen ze een vraag aan het publiek zonder een antwoord of zonder een duidelijke boodschap, waardoor de kijker wordt uitgedaagd om zich te verdiepen en verder na te denken.

Kan jij het thema bepalen na het kijken van een film? En hoe zou je dat thema omschrijven? In één woord, als een stelling, of meer als een vraag?

Laat in de klas een affiche van een film zien. Praat over het thema van de film aan de hand van de onderstaande vragen.

Er zijn 2 opties:

1. Ofwel kies je voor een film die de leerlingen al gezien hebben en stel je de vragen.
2. Ofwel laat je een affiche zien van een film die ze niet kennen en stel je de vragen. Hierna kijk je samen met de leerlingen de film (optioneel) en stel je opnieuw dezelfde vragen.

Voorbeeldvragen

• Wat zie je op de affiche?
• Als je de titel van de film leest, waar denk je dan dat het over zal gaan?
• Als je de affiche van de film ziet, waar denk je dan dat het over zal gaan?
• Over welk thema gaat het volgens jou? Beschrijf het thema in de vorm van één woord, vraag of stelling.

Een voorbeeld

Affiche	Thema's
	Afscheid & rouw Gezin & familie Sprookjes & fantasie Opgroeien

Kies een film en kijk deze samen met de klas. Na de film mogen de kinderen zich inleven in een personage. Geef het thema van de film, in de vorm van een woord, stelling of vraag. Laat de leerlingen opschrijven hoe een personage zich voelt over dit thema en bespreek dit daarna met de hele groep.

Voorbeeldvragen

• Wat vind het personage over dit thema? Welk standpunt neemt het personage in? Aan wat merk je dat? (Handelingen, uitspraken, …)
• Waarom neemt dit personage dat standpunt in volgens jou?
• Hoe voelt het personage zich daarbij?

Vervolgens kan je hen laten reflecteren wat de leerlingen denken over het thema.

Een voorbeeld

Een film over pesten, zoals ‘Spijt’. Laat ze inleven in de rol van de pester of de gepeste. Hoe gaat dit personage met het thema pesten om?

Tip! Als variatie kan je de kinderen er een toneel van laten maken. Wees creatief en laat ze inleven in de rollen van de personages.

In de webinarreeks ‘Aan de slag met filmwijsheid’ duik je nog in andere bouwstenen van film. Je leert over cameravoering, licht, montage, narratieve structuren, etc. Meer over de andere bouwstenen vind je hieronder bij 'Lees ook'.

De webinars zijn een initiatief van het VAF in samenwerking met verschillende filmwijze publieksorganisaties.